Wiele osób po prostu rzuca się do robienia produktu. Pomysł przecież genialny, bo ich własny 🙂 A potem rozczarowanie. Miały być miliony, a jest niewypał, stracone pieniądze i czas. Zanim wejdziesz w dany sektor z Twoim biznesem/produktem/usługą, zbadaj, czy warto. Podpowiedzi dostarczy Ci analiza 5 sił Portera.
Zajmuję się tym tematem od niedawna. Jeśli wychwycisz jakąś nieścisłość, daj znać, proszę 🙂
Na początku zdefiniujmy co to w ogóle jest ten sektor? To przestrzeń, w której konkurujesz z innymi firmami sprzedając dany produkt na danym rynku (w danej lokalizacji).
Przykłady różnych sektorów? Sprzedaż makaronu w Polsce. Sprzedaż makaronu na Ukrainie. Sprzedaż piwa w Polsce. Sprzedaż piwa regionalnego na pomorzu. To wszystko są różne sektory, ponieważ konkurujemy z innym produktem na innym rynku – dla innych ludzi, z innych lokalizacji.
Przykłady różnych sektorów w IT? Wytwarzanie dedykowanego oprogramowania w Trójmieście dla małych firm. Sprzedaż systemu do rejestracji czasu pracy w Polsce. Wytwarzanie systemów raportowania finansowego dla banków w Polsce.
Czemu to niby ważne?
Ano, zobacz. Twoja firma prawdopodobnie nie działa w jednym sektorze, ale w wielu (jeśli robi różne rzeczy dla różnych klientów z różnych lokalizacji). Nie da się jednoznacznie powiedzieć, czy pozycja firmy jest silna czy słaba bez określenia – w czym, gdzie i dla kogo.
Firma, która wytwarza oprogramowanie dla instytucji publicznych startując w przetargach i wykonuje też systemy na zamówienie dla innych firm prywatnych, działa w co najmniej 2 sektorach. Konkuruje z innymi firmami w przetargach i z innymi walczy o zlecenie dla firmy X z Działdowa. W jednym z tych obszarów może być świetna (np. łatwo wygrywa przetargi), a w drugim ledwo ogarniać.
Firmie może nagle strzelić do głowy, żeby zacząć robić coś nowego, np. robiliśmy na zlecenie, a teraz stworzymy świetny produkt” albo „robiliśmy dla logistyki, a teraz zaczniemy dla ubezpieczeń”. Dobrze, żeby choć chwilę pochylić się nad pytaniem „Czy warto?” (#najpierwanaliza).
Zdefiniuj jakie są sektory działalności (produktów, usług) Twojej firmy? Do jakich klientów kierujesz ofertę? Na jakim rynku (lokalnym, Polskim, międzynarodowym)? Wybierz sektor do dalszej analizy.
Michael E. Porter (amerykański ekonomista, profesor, kierownik Instytutu Strategii i Konkurencyjności na Harvard Business School, światowej sławy ekspert w dziedzinie strategii organizacji i konkurencji [1]) opracował metodę, która ocenia na ile dany sektor rynku jest atrakcyjny, czyli czy warto robić na nim biznes. Skupia się ona na 5 elementach [2]:
Najpierw ustalmy, kim są ci nabywcy? To klienci w danym sektorze.
Jak ocenić siłę przetargową nabywców? Czy to Ty zabiegasz o to, aby od Ciebie kupili a oni kręcą nosem? Czy to oni walą drzwiami i oknami a Ty możesz wybrzydzać i stawiać warunki?
Oceń siłę przetargową nabywców w skali 1-5 (1– to oni dyktują warunki – niekorzystnie dla nas, 5 – błagają, byśmy im sprzedali – korzystnie dla nas).
Kim są dostawcy? To organizacje/osoby dostarczające nam materiałów i warunków, abyśmy mogli sprzedawać nasze produkty i usługi. Przykładowo:
Pytanie brzmi, podobnie jak poprzednio, kto tutaj ma silniejszą pozycję, aby się handlować? Jeśli Wars nie zamówi od tego dostawcy czy łatwo mu go zmienić na innego? Czy może dostawców jest na tyle niewielu lub tak zależy nam na współpracy z określonym dostawcą, że to my prosimy o kontrakt?
Wypisz swoich dostawców w różnych kategoriach – jakich surowców, produktów, usług potrzebujesz, żeby sam mieć ofertę dla swoich klientów?
Oceń siłę przetargową dostawców w skali 1-5 (1 – wpływ niekorzystny, 5 – wpływ korzystny). Wyciągnij średnią, aby całą tę siłę opisać jedną liczbą.
Jak ostro walczy konkurencja? Jakie to ma znaczenie dla atrakcyjności sektora? Ano ma. Rynek może być już spenetrowany (np. prawie każdy człowiek w Polsce już ma telefon komórkowy i jakiegoś operatora, firma nagle nie podwoi przychodów, bo nie podwoi się w Polsce ludzi, którzy potrzebują usług telekomunikacyjnych) i o każdego klienta trzeba się bić, a najlepiej wyrywać konkurencji.
Po czym poznać, że konkurencja walczy zacięcie? W reklamach pojawiają się cechy porównawcze, np. „to wynik prania w innych proszkach, a to w X” zamiast „X pierze bardzo super”, „Butelka płynu Y zmywa 5x więcej naczyń niż inne płyny”. Może się też pojawić walka cenowa, czyli coraz większe obniżanie ceny przez konkurentów, co prowadzi do kryzysu w sektorze – tak niskich marż, że trudno za to wyżyć i biznes staje się nieopłacalny.
Jak ostro walczy konkurencja w Twoim sektorze w skali 1-5 (1 – wpływ niekorzystny, 5 – wpływ korzystny)?
Jak trudno byłoby teraz innej firmie zacząć oferować ten sam produkt czy usługę i zagarnąć część rynku? Czy są bariery wejścia, jak np. wysoki koszt początkowych inwestycji (np. droga maszyna), posiadanie zezwoleń, patentów, specjalistycznej wiedzy, czy musi upłynąć długi czas, aby coś wytworzyć?
Nowi radcowie prawni nie wyrastają z dnia na dzień. Konieczne są uprawnienia zawodowe, wiele lat studiów, przyjęcie do środowiska. Nowa aplikacja do zarządzania zadaniami może powstać w kilka godzin / dni, wykonana przez osobę, która nauczyła się programować (nawet po krótkim kursie, bez wykształcenia informatycznego), a niezbędna wiedza do jej wykonania jest powszechnie dostępna. Takich aplikacji może powstawać na pęczki 🙂
Jaka jest groźba pojawienia się nowych konkurentów w Twoim sektorze w skali 1-5 (1 – wpływ niekorzystny, 5 – wpływ korzystny)?
Moja ulubiona siła 😉 Łatwo ją pominąć i się na tym grubo przejechać.
Sprzedając ryż myśli się o konkurentach sprzedających inny ryż, ale rzadziej o tych, którzy sprzedają kaszę czy ziemniaki. Oni zaspokajają tę samą potrzebę – dostarczania węglowodanów do obiadu.
Sprzedając produkt IT naturalnie pomyśli się o tych firmach, które sprzedają systemy o podobnych funkcjonalnościach, ale rzadziej o tym, że klienci zamiast kupowania naszego produktu mogą zaspokoić tę samą potrzebę inaczej i zlecić dedykowane oprogramowanie, używać jedynie maila albo excela.
Jaka jest groźba pojawienia substytutów w Twoim sektorze w skali 1-5 (1 – wpływ niekorzystny, 5 – wpływ korzystny)?
Sektor: Usługa/produkt: Narzędzia do obsługi podróży służbowych, Rynek (zasięg) geograficzny: Polska
| Siła \ Skala (1 – niekorzystne, 5 – korzystne) | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Siła przetargowa nabywców Jakich mamy klientów? Na ile mogą narzucać swoje warunki? | x | ||||
| Siła przetargowa dostawców Jakich mamy dostawców? Na ile mogą narzucać swoje warunki? | x | ||||
| Ostrość walki konkurencyjnej Jakich mamy konkurentów? Na ile trzeba walczyć z konkurencją? | x | ||||
| Groźba pojawienia się nowych konkurentów Na ile nowym łatwo wejść i zgarnąć część udziału w rynku? | x | ||||
| Groźba pojawienia się substytutów Na ile klienci mogą zaspokoić swoją potrzebę w inny sposób? | x |
Potencjalnymi klientami są wszystkie firmy w Polce, które wysyłają pracowników w podróże służbowe. Raczej nie małe, ale posiadające od kilkudziesięciu pracowników, co powoduje potrzebę bardziej systematycznego zarządzania delegacjami. Siła przetargowa nabywców jest bardzo duża. Jeśli nie kupią u nas, to kupią u kogoś innego, zrobią sobie sami albo pozostaną przy mailach, excelach czy darmowych rozwiązaniach.
Czego potrzebujemy do wytwarzania takiego rozwiązania? Komputera, narzędzi programistycznych, umiejętności programowania – dobra stosunkowo powszechne, choć programiści stoją w dobrej pozycji negocjacyjnej swoich stawek.
Walki konkurencyjnej nie obserwuje się. Nawet trudno stwierdzić kto jest konkurencją. Uczestników rynku jest wielu o małym znaczeniu, a w większości firmy korzystają z własnych rozwiązań. Możemy spokojnie wejść na rynek, spokojnie działać i nikt nas od razu nie zje 🙂
Nowa konkurencja może pojawić się nagle i szybko podbić rynek. Stworzenie tego produktu nie wymaga ani bardzo specjalistycznej, niedostępnej wiedzy, ani sporo czasu czy zasobów. Prosty produkt tego typu może przygotować jedna osoba w kilka dni.
Co, jeśli klienci nie kupią Twojego genialnego systemu do zarządzania delegacjami? Zrobią sobie sami (wiele firm ma swoich lub zaprzyjaźnionych programistów), wykorzystają jakieś darmowe narzędzie, będą działać w excelu lub przez maila. Czy nadal będą w stanie rozliczać delegacje? Tak. Mogą żyć bez Twojego produktu.
I szpanerski wykres radarowy 😉
Wnioski: czy warto wchodzić w ten sektor*? TAK/NIE/TAK, ale…
* Metoda nie daje jednoznacznej odpowiedzi, ale służy jako wskazówka przedstawiająca bardzo ważne czynniki sukcesu biznesu w sektorze.
Czy warto wchodzić w ten sektor? Szczerze mówiąc, nie urywa. Oczywiście dobrze byłoby wziąć pod uwagę jaka jest wielkość rynku – ile można na tym zarobić? Może nawet 0,5% udziału w niewielkim rynku Cię urządza? Może tak być, jednak potencjał robienia dużego, rozwojowego biznesu w tym sektorze jest raczej marny. Na pewno warto sprawdzić inne sektory, w których mógłbyś również działać i wybrać bardziej atrakcyjny. Skoro masz się eksploatować, to rób to chociaż tam, gdzie masz szansę wiele zarobić i rozwijać firmę, produkt, startup.
Skąd masz brać informacje do takiej analizy? Niektóre sektory znasz na wylot i pewnie odpowiesz intuicyjnie. Możesz też robić mniej lub bardziej szczegółowe badania, posługiwać się raportami branżowymi, analizować dane w Internecie, zatrudnić specjalistę do badania rynku, itd. Im bardziej wiarygodne dane, tym lepsze wnioski z analizy, ale też więcej spędzonego czasu.
“Warto ją zawsze uzupełnić o Mapę Grup Strategicznych. Obok PEST, KCS i VRIO (a finalnie SWOT i TOWS), to niezbędny zestaw przy podejmowaniu decyzji “go / not go”.” – dziękuję za uzupełniającą wiadomość Marka 🙂 “Polecam książkę “Zrozumieć Michaela Portera”, autorstwa jego współpracownicy Joan Magretta. Opisuje w sposób zrozumiały to co Porter w swych dziełach bardzo “skomplikował”. Z pewnością łatwiej zrozumieć jego podejście do tej analizy.”.
Czy warto wchodzić w ten biznes? Zrób analizę sektora metodą 5 Sił Portera >> Pobierz szablon
Źródła:
2. M. Romanowska, G. Gierszewska, „Analiza strategiczna przedsiębiorstwa” Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2016
Jako strategiczny analityk biznesowy na pograniczu zarządzania i IT zapewniam, że projekty i działania w organizacji przynoszą wartość biznesową. Dostarczam kompetencji analitycznych managerom i zarządom z Polski, Niemiec i Szwajcarii przy tworzeniu strategii oraz wdrażaniu jej w kilkuset osobowej międzynarodowej organizacji.
Olga
Mam wątpliwości co do samego pojęcia “sektora”. W praktyce raczej analizuje się rynek, konkurencje, grupy docelowe. “Sprzedaż systemu do rejestracji czasu pracy w Polsce” to sektor? Wydaje mi się, że raczej jest to usługa kierowana do konkretnej grupy docelowej na konkretnym rynku. Chodzi mi o samo wykorzystanie terminu sektor w tym artykule, wydaje mi się że w angielskiej wesji opisującej metodę Portera też nie mówi się o tym jak o sektorze. Jak myślisz Hania? PS. mogę się mylić 🙂
Hania Tomaszewska
Czytam w książce ze źródeł [2] “Analiza strategiczna przedsiębiorstwa” tak:
“Punktem wyjścia przygotowania analizy sektorowej jest ustalenie produktowych i geograficznych granic sektora. Według M. E. Portera sektor to część przemysłu grupująca przedsiębiorstwa produkujące wyroby lub usługi o podobnym przeznaczeniu i sprzedające je na tym samym geograficznie rynku. (…) Należy odróżnić pojęcie sektora od pojęcia rynku właściwego używanego w ekonomii i przez organy antymonopolowe. Rynek właściwy to sektor w znaczeniu wyżej sformułowanym i dodatkowo sektor dóbr będących substytutem produktów sektora. Definicja rynku właściwego obejmuje go od strony kupującego, jego potrzeb i swobody wyboru. Organy antymonopolowe badając, czy dany produkt zajmuje pozycję monopolistyczną, biorą pod uwagę nie tylko pozycję w sektorze, ale na rynku właściwym. Jeśli istnieją substytuty, to podmiot mający dominujący udział w sektorze de facto nie ma pozycji monopolistycznej, ponieważ klient może nabyć substytut zamiast produktu sektora”.
Czyli to chyba zależy od zastosowania.
Maciek
Dziekuję za przypomnienie klasyka. Choć mdel może dalej być wykorzystywany to reprezentuje on perspektywę “mam produkt/usługę gdzie ją umieścić”. Współcześnie bardzie zasadne jest patrzenie “jak zaspokoić potrzebę i na tym zarobić”. Ciekawym i barzdzo już popularnym ostatnio jest model canw biznesowych – 9 elementów ułatwiający pzejście od segmentacji Klientów do określenia źródeł zysków. Poglądowe filmy i sama canwa dostępna na stronie https://strategyzer.com/canvas/business-model-canvas.
Hania Tomaszewska
To podejście może też przedstawiać podejście nie mam jeszcze produktu/usługi, ale mam pomysł. Zanim zacznę inwestować czas i pieniądze, sprawdzę jaką szansę powodzenia ma mój pomysł. Business Model Canvas również jest świetną rzeczą. Tutaj musimy dotknąć sedna, czyli jaką wartość oferujemy naszym klientom – bardzo ważna rzecz. Polecam też artykuł i szablon: https://productvision.pl/2014/business-model-canvas-szablon-modelu-biznesowego/
RAfal
Bardzo przydatny model analizy. Sam stosuję niezwykle często!
Hania Tomaszewska
To super 🙂 Jakieś praktyczne wnioski z doświadczenia?
Jakub
Ten artykuł daje Wam własnie stałego czytelnika!
Hania Tomaszewska
Super! 😀 Witamy.
CompanyDoctors
W 2003 wymyśliliśmy robiąc 5PP aby połączyć to ze SWOT. Efekt był zaskakujący – o wielu rzeczach na poziomie SWOT zapomnieliśmy a takie przyporządkowanie dało obraz wagi zagadnień! Do dzisiaj działa!
Może zaciekawi Cię także:
Moja droga analityka biznesowego
Ostatnio napisał do mnie Marcin: “Czy mogłabyś podzielić większa ilością informacji na temat Twojej historii? Jakie działania podejmowałaś? Jaką wiedzę
Książki, które polecam z 2020 roku
Polecam 7 spośród książek, po które sięgnęłam w 2020 roku. Może posłużą i Tobie. Książki uczą, poszerzają horyzonty i wywracają
sw5m #002 Po co i jak przygotować strategię i ją wdrożyć
Czego najbardziej brakuje analitykom biznesowym? Dlaczego rozwijając się interesujemy się strategią coraz bardziej? W jaki sposób przygotować strategię? W jaki
Po co i jak zostać strategicznym analitykiem biznesowym?
Nie wiesz do czego prowadzi Twoja praca? Jaki jest kierunek firmy? Zostań strategicznym analitykiem biznesowym. Zapraszam do 1-go odcinka serii
Książki o analizie biznesowej i nie tylko
Na goodreads zebrałam książki, które przeczytałam lub chcę przeczytać. Zajrzyj, może któraś Cię zaciekawi. Podziel się swoimi wrażeniami. Poleć coś
Koronawirus. Czy wyrzuca strategię firm do kosza?
Koronawirus. Jak wpływa na nasze firmy? Czy potwierdza, że plany, cele i strategie to jedno, a życie to drugie? Światowa
FAQ
Najczęściej zadawane przez Was pytania 🙂 Odpowiedzi w jednym miejscu. Masz inne pytanie? Dodaj w komentarzu 🙂 Jestem X. Mam
Misja i wizja firmy a misja osobista
Wielu twierdzi, że misja i wizja organizacji to marketingowy bełkot, lanie wody zapełniające miejsce na stronie internetowej, puste frazesy na
NA006: Zarządzanie zmianą w organizacji
„Bądźcie bardziej agile”. To, z grubsza, początek i koniec instrukcji od Ważnego Managera, jakie dotarły do większości pracowników jednej z
Metody wiązania strategii firmy z pracami w IT
Ciągle chodzi mi po głowie łączenie tego, co robimy w projektach IT ze strategią firmy. Inaczej skąd wiedzieć, że to,
Analiza sektora 5 sił Portera
Wiele osób po prostu rzuca się do robienia produktu. Pomysł przecież genialny, bo ich własny 🙂 A potem rozczarowanie. Miały
Strategia firmy poszukiwana
„Projekt powinien mieć cel zgodny ze strategią firmy” – zdanie to pada na każdym szkoleniu z analizy biznesowej. I od
Misja, wizja, wartości, cele – marketingowy bełkot?
Misja i wizja. Natykamy się na nie czasem na stronach internetowych organizacji, w prezentacjach managementu, w broszurach o firmie. Czym
Czas na refleksję lidera
Takie przemyślenie mnie naszło, jedno z cyklu „wszyscy o tym dobrze wiedzą, a mało kto to robi”. Daleka jestem od
Dobre praktyki integracji systemów B2B
Integracja systemów B2B bywa trudna i złożona. Dlatego podczas realizacji projektów integracyjnych warto czerpać z doświadczeń innych, którzy takie projekty
Od czego zacząć, czyli analiza z głową
Rusza nowy projekt! Masz analizę do przeprowadzenia. Od czego zaczynasz? Jaki masz na to sposób? Opowiedzmy sobie jak rozpocząć i
Praktyczne łączenie anlizy i agile, cz. 1: przygotowanie projektu
Po rozmowie z Arie van Bennekum, jednym z autorów manifestu Agile, Hania argumentowała dlaczego analiza nie kłóci się z podejściem
Czy dobra analiza gryzie się z agile?
Miałam okazję zaczerpnąć wiedzy u samego źródła – autora Manifestu Agile – Arie van Bennekum. Spotkałam Ariego na PAM Summit
PAM Summit 2013
Co powstanie, kiedy profesjonalni Kierownicy Projektów połączą swoje siły z profesjonalnymi Analitykami Biznesowymi? Świetnie zorganizowane znakomicie dobrane rozwiązanie. Zjawisko to
Jak ogarnąć projekt i nie zginąć w bałaganie
Kiedy niewprawnie zabieramy się do projektu, możemy otworzyć puszkę Pandory. Jeśli czujesz się przytłoczony i zagubiony, to wyraźny znak, że
Business Motivation Model – po cóż my to robimy?
Wdrażasz się w nowy projekt. Od pierwszej chwili jesteś zasypywany szczegółami. Masz czasem wrażenie, że przydałoby się zrobić krok w
Getting requirements right – warsztat Jamesa Archera na PAM Summit
W ramach konferencji PAM Summit odbędą się całodniowe warsztaty, w których można wziąć udział niezależnie od pozostałych wydarzeń. Interesująco zapowiada się “Getting
Jak zostać wybranym przez klienta?
Na wczorajszej konferencji „Inteligentne systemy dla innowacyjnego biznesu” pojawili się reprezentanci firm, z którymi kontrakt chciałby podpisać nie jeden dostawca
Typowy przetarg, czyli jak zmarnować kasę
Ogłoszenie przetargu to bardzo powszechny sposób pozyskiwania oprogramowania. Co takiego jest w nim korzystnego dla zamawiającego? Nie wiem. Ktoś potrafi
Analityk – świetne zajęcie dla kobiety w IT
Kobiety w IT to znakomita mniejszość. Dlaczego? “Niełatwo jest dorównać zapalonemu programiście. Praca analityka wymaga kilku umiejętności, do których, jako kobiety,
Czy to, co robisz, ma sens?
Projekty na wczoraj. Zadania, które musisz wykonać w czasie krótszym niż da się je wykonać. Znasz to? Po jednym szaleńczym
Nadchodzące wydarzenia
Wiosna (na którą ciągle czekamy) obfitować będzie w wydarzenia atrakcyjne dla analityków, kierowników projektów a także innych osób zainteresowanych tematyką
Artykuł w Gazecie Finansowej – Między wizją IT a wdrożeniem systemu
W ostatnim numerze Gazety Finansowej (nr 11: 15-21 marca 2013 r.) pojawił się mój (jako specjalisty firmy Blue Services) artykuł:
Dlaczego projekty w sektorze publicznym się nie udają?
Wczoraj na blogu Tomka Tomaszewskiego (blog.tomaszewski.it) pojawił się wpis z porównaniem sukcesu projektów w sektorach prywatnym i publicznym w Polsce.
Biznes i nauka
Jak dwie połówki doskonałej jedności – biznes i nauka rozpaczliwie potrzebują się nawzajem, choć tak trudno im się odnaleźć i
Znaczenie analizy w projektach IT
Po co firma ma wydawać pieniądze na analityka? Przecież do tej pory jakoś realizowaliśmy projekty i wszystko bez niego jakoś
Model dziedziny – porządkujemy rzeczy ze świata użytkownika
Ostatnio kolega zapytał mnie przystępując do tworzenia systemu “a czym jest ta multiagencja?”. “Kurczę”, pomyślałam, “rzeczywiście przewijała się w rozmowach,
Metodyka zwinna – po czym ją poznać?
Agile uwalnia i pozwala tworzyć. To powód, dla którego posiada masy zwolenników. Jednak zwinne podejście to nie tylko ulga z
CRACK – wybieramy reprezentanta projektu
Zamawiasz oprogramowanie? Zazwyczaj nie wystarczy poprosić i zapomnieć o sprawie. Wyznaczasz osobę albo tworzysz zespół odpowiedzialny za projekt po Twojej
Jak nie puścić firmy z torbami
Analiza trwa zbyt długo? A może jej brakuje – zaskakują Cię nowe założenia, są uszczerbki w jakości? Jedno i drugie
Diagram komponentów
Za pomocą diagramu komponentów można przedstawić konstrukcję systemu z najwyższego poziomu abstrakcji. Po co? Aby rozpocząć projektowanie struktury i główne
Szybko, szybko!
Ile powinna trwać analiza? Tak długo, aż każda kwestia stanie się dla Ciebie jasna jak słońce. Aż zrozumiesz i poczujesz
Techniki pozyskiwania wymagań
W jaki sposób można pozyskiwać informacje od klientów, dla których przygotowujesz rozwiązanie? Poznając techniki pozyskiwania wymagań zobaczysz jak wiele masz
Techniki pozyskiwania wymagań
W jaki sposób można pozyskiwać wymagania? Jest wiele możliwości. Poniżej lista najbardziej znanych metod
Materiały z seminarium "Analityk i sekretarka – znajdź 10 różnic!"
I po spotkaniu. Cieszę się, że przybyło Was tak wielu. Wszelkie zażalenia proszę kierować do mnie na maila lub do
Zaproszenie na seminarium "Analityk i sekretarka – znajdź 10 różnic"
“Analityk robi notatki i stosy niepotrzebnych papierów.”, “Przerost formy nad treścią.”, “To jak zostać sekretarką.”, “Atrybuty – Word i drukarka.”,
Diagram stanów
Ze stanami, statusami mamy do czynienia w zamówieniach, wizytach, ubezpieczeniach, obiegu dokumentów, czyli w praktycznie każdym systemie. Bywa, że tworzymy
Modelowanie zakresu
Ile znasz rzeczy w projektach gorszych od zmiany zakresu? Według badań PMI to najczęstsza przyczyna niepowodzeń! Problemy te występują w
Analiza dokumentów – jak znaleźć igłę w stogu siana?
Praktycznie każdy projekt stawia nas przed zadaniem przestudiowania dokumentów. Mogą to być zapytania ofertowe, dotychczasowe rozwiązania, notatki ze spotkań, biznesowe
Lessons Learned – jak działać lepiej?
Dobrze jest uczyć się na błędach. Można na cudzych, ale bardziej chyba zapadają nam w pamięć własne. Powtarzając jakiś proces,
Analiza SWOT
Prosta, a zarazem bardzo pomocna – pozwala dostrzec to, co najważniejsze. Analiza SWOT. Z pewnością zdarzyło Ci się nie raz