Wiele osób pyta mnie „Jak zostać analitykiem biznesowym?”. Ale pierwsze pytanie brzmi – czy w ogóle powinieneś nim zostać? Jak upewnić się, że wybierasz odpowiedni dla siebie zawód? Sprawdźmy.
Dlaczego tak ważne jest, by właściwie wybrać zawód?
Obserwuję, jak niektórzy ludzie rozwijają się w pracy. Są też tacy, którzy walczą i wracają do domu wyczerpani i sfrustrowani. Kilkoro moich utalentowanych przyjaciół, o dziwo, wylądowało w pracy, której nawet nie lubią. Dlaczego? Myślę, że w odpowiednim czasie nie zadali sobie właściwych pytań.
Niektórzy ludzie nie zwracają większej uwagi na wybór studiów, kolejnej pracy lub nowego kierunku zawodowego. Nie zdają sobie sprawy, jak wielki wpływ ma to na ich życie. Wynagrodzenie wydaje się być oczywistą konsekwencją. Ale czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, co dają ci pieniądze? To nie tylko wirtualny numer na Twoim koncie bankowym. To sposób na spełnianie marzeń, doświadczanie życia, pomaganie innym. Zyskujesz więcej swobody, możliwości rozwoju, zmniejszasz strach o przyszłość dla siebie i swoich bliskich.
Wspaniale jest zabrać kogoś, kogo kochasz, na wycieczkę, gdzie może zobaczyć coś, czego tak bardzo pragnął. To świetnie, jeśli Ty (lub Twoje dziecko) możesz po prostu udać się do najlepszego specjalisty, kiedy potrzebujesz profesjonalnej pomocy. Po prostu Cię na to stać. Albo kupić fajny zestaw audio do samochodu i przekonać się, jak cudownie może brzmieć muzyka podczas jazdy przez kwitnące pola. Jak cudownie jest przekazać większą kwotę na cele charytatywne, pomóc ludziom w potrzebie, wesprzeć akcję społeczną, w którą mocno wierzysz. Ale nadal… to „tylko” pieniądze.
Być może nie zastanawiałeś się na temat skutków ubocznych pracy. To, co robisz zawodowo, jest ważną częścią Twojej tożsamości. Przedstawiasz się wielu osobom ze swojego zawodu. W jakiś sposób ta praca Cię opisuje, daje pierwsze wrażenie. Może stać się źródłem Twojej pewności siebie. Jeśli jesteś w tym dobry, czujesz się dumny, silny, robisz coś dobrego dla innych.
Co więcej – dużo czasu spędzisz z ludźmi w swojej pracy, wykonując podobne zadania. Jeśli to prawda, że stajesz się sumą 5 najbliższych Ci osób, jakimi ludźmi chciałbyś się otoczyć? Jakich ludzi spotkasz pracując w danym zawodzie kilka godzin dziennie przez większość życia?
Twoja prywatna sytuacja będzie się zmieniać z biegiem lat. Pojawiają się trudniejsze chwile, które będziesz musiał znosić. W ciężkich czasach praca da Ci stabilizację. Będzie to coś, na czym możesz polegać, gdy reszta się rozpadnie. Jak oaza spokoju na wzburzonym oceanie. I odwrotnie – gdy nadejdzie czas zmian w pracy, będziesz potrzebować wsparcia w swoim partnerze, rodzinie, przyjaciołach, a także w swoim hobby. Wybierz mądrze. Jeśli w Twoim życiu są 3 fundamenty – relacje z innymi, Twoje hobby i Twoja praca, szkoda by jeden z nich był słaby od samego początku.
W pracy spędzasz 1/3 swojego życia. Tyle lat poświęconych Twojej działalności zawodowej. Jak wspaniale byłoby dobrze się bawić, zmieniać świat, robić coś dobrego, a nie tylko liczyć godziny do końca i wychodzić z biura wyczerpany i nieszczęśliwy.
A co, jeśli źle wybierzesz? Możesz przekwalifikować się w dowolnym momencie, prawda? Choć będzie to kosztować czas i pieniądze, stracisz cenne lata doświadczenia. Trudniej uczyć się po godzinach, gdy masz rodzinę, małe dzieci, dużo obowiązków. I prawdopodobnie nie będziesz tak chętny, aby przejść na mniej płatną pozycję jako junior, gdy przyzwyczaiłeś się już do określonego stylu życia.
Jak znaleźć odpowiedni zawód?
Powiedziałabym, że na odpowiedni zawód składają się 3 czynniki:
- lubisz to robić,
- jesteś w tym dobry,
- ludzie tego potrzebują (chcieliby Ci za to zapłacić).
Jak odkryć, co lubisz robić? Przypomnij sobie chwile, w których czułeś tzw. flow. Ocknąłeś się i zorientowałeś, że minęły 2 godziny! Straciłeś poczucie czasu. Takie to było wciągające! Robiłbyś to dla przyjemności, nawet jeśli nie dostałbyś za to zapłaty. Dlaczego to takie ważne? Spędzisz lata pracując – dobrze byłoby mieć po drodze satysfakcję.
Jest coś jeszcze. W każdej pracy, nawet w pracy marzeń, zdarzają się bardzo trudne chwile. Tylko ktoś, kto lubi to, co robi, jest w stanie je znieść. Po wyczerpującym czasie, kiedy masz chęć rzucić wszystko w cholerę, przychodzi jednak nagroda. Czujesz satysfakcję. Coś sprawia, że dostajesz okruch zadowolenia. Jeśli potrafisz wytrzymać kryzys i iść dalej, czeka Cię mistrzostwo.
W czym jesteś dobry? Jakie masz talenty? Może masz to w głowie. Może to pojawiło się już w dzieciństwie? Aby odkryć swoje talenty, zrób test Strengths Finder z Instytutu Gallupa. Dowiedz się, jaki jest Twój typ osobowości. Sprawdź na przykład typ MBTI. Czasami Twoje mocne strony są dla Ciebie tak naturalne, że przestajesz je dostrzegać. Zapytaj rodzinę, przyjaciół, kolegów w czym jesteś dobry. Odpowiedzi potrafią zaskoczyć. 😊
Jak odkryć, czego ludzie potrzebują? Przypomnij sobie, o co Cię prosili? W czym zazwyczaj pomagasz? Czy ktoś mógłby za to zapłacić? Czy jest to coś, co będzie potrzebne na rynku teraz i w przyszłości?
OK, masz zatem 3 czynniki. Połączmy to wszystko razem i przeprowadźmy burzę mózgów – jaki to może być zawód?
Dla mnie bardzo pomocna była książka „Rób to, do czego jesteś stworzony” – Paul D. Tieger, Barbara Barron Tieger. Poprosiłam również doradcę zawodowego o poradę, odbyłam szkolenie i próbowałam coachingu. A przede wszystkim – zbierałam doświadczenia pracując, szkoląc, działając w organizacjach. Naturalnie znosiło mnie w stronę tego, co lubiłam najbardziej.
Jak chciałbyś pracować?
Kiedy masz jakieś pomysły na zawód, zadajmy sobie pytanie, jak chciałbyś pracować? Z ludźmi czy sam? Poranki czy wieczory? W spokoju czy w centrum wydarzeń? W biurze czy w terenie? Jak powinno wyglądać Twoje biurko? Jak wyglądałby Twój idealny dzień? Z jakimi ludźmi pracujesz? Wyobraź to sobie.
Sprawdź, wypróbuj i przekonaj się, czy to zawód dla Ciebie
Zanim zainwestujesz swój czas w zdobycie kwalifikacji do określonego zawodu – sprawdź, czy warto. Porozmawiaj z ludźmi, którzy już to robią. Zapytaj o plusy i minusy – co im się podoba, a co jest trudne. Jeśli to możliwe – obserwuj te osoby w pracy lub spróbuj przez jakiś czas poćwiczyć. Podoba Ci się? Czy wady są do przełknięcia?
Jaka jest Twoja misja życiowa?
Pamiętaj, że żyjesz tylko raz (YOLO :P). Czemu chciałbyś poświęcić swoje życie? Gdybyś miał magiczną różdżkę i wszystko byłoby możliwe, co chciałbyś zrobić?
Zrób spis rzeczy, które pozwolą Ci nakreślić swoją misję.
- Jakie problemy świata chciałbyś rozwiązać? Co Ci najbardziej przeszkadza? Wybierz 5.
- Czego Twoim zdaniem powinni się nauczyć inni i Ty też chciałbyś się tego nauczyć? Wybierz 5.
- Jakie rzeczy naprawdę lubisz robić? Wybierz 5.
- Co chciałbyś osiągnąć? Wybierz 5.
- Co chciałbyś robić przez resztę swojego życia? Wybierz 5.
Nie wybieraj zawodu, stwórz go
Kiedy byłam w szkole moimi ulubionymi przedmiotami były matematyka i polski (pisanie, czytanie literatury, interpretacja wierszy i obrazów). Byłam w tym dobra, czerpałam z tego przyjemność, traciłam przy tym poczucie czasu. Kiedy trzeba było zdecydować, czy chcę zostać humanistą czy inżynierem, był to dla mnie problem. Wydawało mi się, że moje zainteresowania są przeciwstawne, niemożliwe do połączenia. Co teraz o tym myślę? Chyba jednak znalazłem sposób, żeby to połączyć.
Zostałam inżynierem. Pracuję z systemami IT. Pracuję też z systemami organizacyjnymi tworzącymi firmę – procesami, zasobami, strategią, programami zmian, produktami cyfrowymi. Prowadzę również swoją firmę i muszę ogarniać księgowość, rentowność, infrastrukturę narzędzi do działania w Internecie i na rynku cyfrowym.
Jednocześnie jestem humanistą – komunikuję ludziom, przekonuję ludzi, koordynuję pracę ludzi. Mentoruję, szkolę, piszę. Tworzę treści.
Kim jestem? Analitykiem biznesowym, strategicznym analitykiem biznesowym, agentem zmian, człowiekiem od komunikacji firmowej, blogerem, badaczem, analitykiem danych, przedsiębiorcą, trenerem, youtuberem, montażystą wideo, copywriterem, informatykiem, managerem, psychologiem, studentem. Wszystkiego po trochu.
Jako przedsiębiorca możesz być kim chcesz. Ale też musisz być tym, kim potrzeba, aby firma działała. Trzeba spełniać wymogi prawne. Jako pracownik można znaleźć zatrudnienie na konkretnym stanowisku. Można jednak też rozwijać inne talenty i wykazywać inicjatywę w pobocznych tematach, których jednocześnie firma potrzebuje. Możesz być analitykiem biznesowym i człowiekiem od komunikacji firmowej jednocześnie. Analiza biznesowa ma wspólny rdzeń, ale też wiele odcieni i smaków. Wszystko zależy to od Twoich umiejętności, zainteresowań i aspiracji oraz od potrzeb firmy, którą wybierasz. A to, co robisz po pracy – tu masz już pełną dowolność.
Połącz to wszystko. Ty decydujesz. Stwórz swój zawód.
Czekamy na kryzys
W wielu przypadkach brniemy w niedobrany zawód, aż pojawi się kryzys. Męczysz się, walczysz, załamujesz… Ale w końcu prowadzi to do nowych wniosków dotyczących Twojego życia. Kryzys zmusza Cię do przerwania tego, co robiłeś, zatrzymania się i ponownego zastanowienia. To kolejna szansa. Boli, ale też uczy. Otwiera dostęp do większej mądrości. Przybliża do prawdziwego “ja”. Zadawaj sobie pytania, uważnie słuchaj odpowiedzi i dostosowuj swoją sytuację, by się do nich zbliżać.
