W jaki sposób zależne są stanowiska pracy w Twojej firmie? Czy zastanawiałeś się, jaka ich organizacja będzie dla Ciebie optymalna? A może po prostu kiedyś powstał jakiś model, na przestrzeni czasu się rozbudowywał i właściwie teraz nikt nie wie dlaczego każdy kierownik ma tylko po 2 pracowników?
Po omówieniu kultury organizacyjnej przyszedł czas na drugi element charakteryzujący firmy: strukturę organizacyjną. Czy wiesz jaka struktura organizacyjna panuje w Twojej firmie i jakie są tego konsekwencje?
Strukturą organizacyjną nazywamy zbiór różnych elementów organizacyjnych: pojedynczych stanowisk pracy, komórek organizacyjnych i jednostek organizacyjnych oraz powiązań między nimi. Struktura organizacyjna wpływa na sposób działania i odpowiedzialności pracowników firmy.
Podstawowym kryterium analizowania i oceniania struktur organizacyjnych jest rozpiętość kierowania. Rozpiętością kierowania (ang. span of control), zwaną także wielkością granic nadzoru, nazywamy liczbę podwładnych (komórek) bezpośrednio podporządkowanych jednemu kierownikowi. Kryterium rozpiętości pozwala wyróżnić dwa rodzaje struktur organizacyjnych: smukła i płaską.
Struktura smukła charakteryzuje się wieloma poziomami szczebli zarządzania oraz niewielką liczbą komórek organizacyjnych podlegających jednemu kierownikowi. Powiązania przełożony-podwładny tworzą gęstą i rozbudowaną hierarchię. Rozpiętość kierowania w strukturze smukłej jest mała.
Zalety struktury smukłej:
Wady struktury smukłej:
Przeciwieństwem struktury smukłej jest struktura płaska. Charakteryzuje się ona szeroką rozpiętością kierowania, niewielką liczbą szczebli zarządzania i dużą liczbą komórek organizacyjnych podlegających jednemu kierownikowi. Hierarchia zarządzania jest tutaj bardzo niska.
Zalety struktury płaskiej:
Wady struktury płaskiej:
Na to pytanie nie ma dobrej odpowiedzi. Każda struktura ma swoje wady i zalety, które w indywidualny sposób wpasowywać się będą w kontekst firmy. Warto wziąć pod uwagę choćby kulturę organizacyjną – ciężko będzie od adhokratów wymagać przebijania się przez kilka stanowisk kierowniczych by przekazać swój kreatywny pomysł zarządowi.
Jedno jest natomiast pewne – wybór struktury organizacyjnej powinien być świadomą decyzją, a ta już istniejąca powinna podlegać zarządzaniu i dostosowywaniu do zmieniających się warunków biznesowych i otoczenia firmy. Inaczej będzie to takie mimowolne, bezmyślne dryfowanie, często w kierunku… katastrofy.
PS. Wielki dzięki dla Piotra Borka, za pomoc przy plusach i minusach 🙂
Źródła:
Jako strategiczny analityk biznesowy na pograniczu zarządzania i IT zapewniam, że projekty i działania w organizacji przynoszą wartość biznesową. Dostarczam kompetencji analitycznych managerom i zarządom z Polski, Niemiec i Szwajcarii przy tworzeniu strategii oraz wdrażaniu jej w kilkuset osobowej międzynarodowej organizacji.
